Day 21

Dag 21
We zijn op Qomolangma station met twee doelen. Het eerste doel is het bekijken van de uitlijning en het checken van de data. Het tweede doel is (noodgedwongen) het installeren van het zonnepaneel en de controller. We beginnen met het tweede. Dit betekent dus opnieuw naar het piepkleine dorpje gaan. Het zonnepaneel wordt op het dak van het huis geplaatst. En na het installeren worden we uitgenodigd voor een kopje thee, yak boter thee wel te verstaan. Ik heb al yak yoghurt, yak ijs en yak vlees geproefd, maar dit nog niet. Daarbij is dit natuurlijk bij een echte Tibetaan thuis wat het allemaal nog spannender maakt.
De thee in tegenstelling tot de naam smaakt meer als een soort champignonsoep. De thee is namelijk niet zoet, maar zout. Ik vind het eigenlijk best lekker als je even over de schok heen komt. Ondanks mijn aandringen, hoeft Murat geen slokje. Mijn kopje is al weer gevuld, dus ik neem het ervan. We zitten in hun gezamenlijke woon/kookruimte. In tegenstelling tot de hal waarin de accu is opgeslagen is de woonkamer een feest van kleur. Er zijn vele foto’s te zien van de jonge BigBoss en een van een lama. Echter niet de dalai lama omdat (zo hoor ik later) verboden is om een plaatje van hem op zak te hebben.
Het is in elk geval een grote belevenis deze thee te delen met onze gastheren (BigBoss, zijn zoon en kleinzoon). We zijn namelijk nog niet veel lokale Tibetanen zijn tegen gekomen, en moeten het doen met enkele impressies vanuit de auto. Het leven hier is aan de ene kant natuurlijk een stuk harder dan in de stad, maar aan de andere kant een stuk gemoedelijker. De Ratrace die zich afspeelt in de Chinese steden is hier niet te vinden. En zo zie je aan de kant van de weg de mensen met een ontspannen gezicht de schapen herden. En zo zie je regelmatig toch een lachend gezicht.
Al deze gezichten zijn sterk door de weersomstandigheden getekend. De meeste mensen dragen hier namelijk geen zonnebril en knijpen daarom hun ogen om weerstand te bieden aan het felle zonlicht. Dit zorgt ervoor dat ze al op jonge leeftijd kraaienpootjes ontwikkelen. Daarnaast hebben alle lokale mensen hier ook nog een wat ruwere huid. Zo hebben de jonge kinderen al sterk verbrande gezichten, en zie je in de oudere bevolking een ruwheid terug die ik alleen terug ken uit plaatjes van Zuid-Afrikaanse indianen. Maar steeds als ik naar de verweerde gezichten kijk zie ik een berusting die ik elders in China mis: in kort een stuk minder gehaast. Jammer genoeg zijn er maar weinig Tibetanen die mij toestaan om een foto van hun te maken; Ingrid heeft daar meer succes mee. In het huis van de BigBoss mag ik gelukkig wel foto’s maken om zo een sfeer impressie te geven hoe ze daar leven.
Na dit stukje onverwachte gastvrijheid inspecteren we ook nog even de toren. Een aantal van de spankabel is niet meer op spanning. Het lijkt alsof de haringen los zijn getrapt. Gelukkig is de spandraad die het belangrijkst is (omdat hij de toren tegen de heftige afvallende bergwind beschermt) nog op spanning. We besluiten dus om ook de haringen in cement te laten storten. Dit zal na ons vertrek pas gebeuren. We hebben echter vertrouwen dat dat wel goed komt.
En zo vertrekken we blij (om de correcte werking van zonnepaneel en al) en geschrokken (om de spankabels) weer terug naar het instituut. Murat en ik realignen de receiver nog een keer en alles lijkt het te doen. Er wordt voorgesteld om morgen al weer door te reizen. Omdat we echter ver voor op schema liggen vraag ik met een heel klein stemmetje of er MS nog een toestemming was geregeld om naar Mount Everest te gaan. Cungbo zegt dat hij het nogmaals aan Dr Wang zal vragen. Even later komt hij met een beteuterd gezicht terug. Onze permissie is geregeld, maar Shue sputtert tegen. De weg naar het basiskamp is namelijk heel erg slecht. We kunnen hem gelukkig 'omkopen' met een slof sigaretten! Geen probleem zeg ik, en dus...WE MOGEN NAAR QOMOLANGMA!!!! Ik weet echter niet wanneer.
Tijdens de lunch worden we er op gewezen dat de wolken langzaam weg trekken, en eindelijk hebben we goed zicht op deze vriendelijke kolos. Alle problemen lijken voor de zon te worden opgelost. Na de lunch wordt er plots haast gemaakt. Blijkbaar gaan we in 5 minuten op weg. Snel pak in mijn foto camera, lenzen en rolletjes om snel de auto in te stappen. En zo rijden we verder ons vallei in.
Ik heb echt medelijden met onze chauffeur want de weg is inderdaad vreselijk. Ik zit in het midden van de achterbank, zonder gordels of iets. Ik word dan ook regelmatig tegen het plafond gesmeten door de vele gaten in de weg. Ik voel echter de pijn niet door de opwinding van wat gaat komen. Eerst moeten we door een kleine checkpoint, bemand met maar 1 persoon. Omdat Dr Wang vooruit heeft gebeld vormt dit echter geen probleem. Wel worden er voor de vorm nog wat sigaretten uitgedeeld. Doorrijdend stijgt de enorme berg langzaam boven ons uit. En zo komen we bij een kamp aan. Dit is blijkbaar niet basiskamp 1, maar een plek voor hotelletjes voor toeristen. Elk hotel bestaat uit 1 kleine tent, en hiervan zijn er velen van.
We lopen hier even rond en maken wat foto’s. Sagarmartha (zoals de Nepalezen haar noemen) staat in volle gloed van de zon. Er dreigen nog wel wat kleine mist wolkjes het uitzicht te verpesten maar gelukkig hebben we genoeg tijd voor wat foto’s. In alle drukte om deze te nemen valt mijn oude analoge Olympus op de grond. Ik schik me een hoedje en check meteen of de lens nog wel in orde is. Alles lijkt goed dus zover de schrik. Ik kom er later pas achter dat de schok mijn lichtmeter lichtelijk ontzet heeft. Hij geeft nu standaard een overbelichting aan. Omdat hij verder wel op licht en donker reageert denk ik dat de balans van het metertje door de schok veranderd is. Ik hoop dat ik deze thuis kan laten bijstellen. In de tussentijd is het echter gokken met welke lichtstand ik moet instellen.
Cungbo weet ons te vertellen dat onze auto niet verder mag rijden naar Basis kamp 1, maar dat we wel met een bus daar heen gereden kunnen worden.. Een 4x4 inwisselen voor een bus.. heel raar, maar waar! De kosten van een kaartje zijn 25 yuan pp, erg goedkoop dus (een taxi in Nederland is duurder). Het enige probleem is dat de buschauffeur pas wil gaan rijden met 4 personen, terwijl onze chauffeur en Cungbo niet echt zin hebben om verder te rijden. Ik beargumenteer dat als ik dus 100 yuan inleg hij alsnog kan gaan rijden of in elk geval dat hij zijn kosten eruit heeft. Tegen dit soort argumenten is natuurlijk geen antwoord en wordt er geregeld dat we verder mogen. Cungbo realiseert zich dat het permit niet toestaat dat wij verder kunnen rijden zonder hem, onze gids. En dus gaat hij toch mee.
De weg tussen de ‘hotels’ en het basis kamp is nog ruwer dan eerst. Maar gelukkig heeft de bus er geen problemen mee. En zo komen we aan op het basis kamp. Eigenlijk is het een beetje een teleurstelling, want naast een paar tenten en een toilet is er niet zoveel te beleven. Uiteraard gaat het ons helemaal niet om het kamp, maar om de reden dat het kamp daar staat: MOUNT EVEREST.
Ondanks dat de mist en windkracht toeneemt, is de schoonheid van haar noordelijke kant prachtig. Stil en statig kijkt de moeder van de aarde over ons heen. Een zachte sereniteit lijkt van haar af te stralen. En ondanks dat de wind grote hoeveelheden sneeuw van haar toppen blaast blijft ze de rust zelf. Ik kan niet anders dan zwaar onder de indruk zijn van dit soort grootsheid. Ik maak nog even snel 50 foto’s om dit (beetje emotionele) moment vast te leggen.
Plots worden we in onze trance wakker geschreeuwd door een man die ons dingen wil verkopen. Naast de gebruikelijke fossielen en nep-amber biedt hij ons ook Tibetaanse vlaggetjes aan. We hadden eigenlijk al het idee om een paar vlaggetjes aan de mast van de Transmitter te hangen, maar nog geen tijd en plek gevonden waar deze te koop zijn. Dit lijkt dus het ideale moment om ze te kopen. Na wat onderhandelen loop ik tevreden weg met twee strings van vlaggetjes: een voor op de toren en een voor thuis (als de kleine geboren wordt misschien?).
De wind neemt sterk toe als we zo naar de berg aan het kijken zijn. Ook de mist die de hele tijd al dreigend aan de linkerkant hing begeeft zich langzame zeker tussen ons en de berg. Het begint plotseling ook te sneeuwen. We beslissen om dan ook maar naar een van de tenten van het basiskamp te gaan. Hier word ons nog wat extra informatie gegeven over Qomolangma.
De Engelse naam (Mount Everest) voor Qomolangma/Sagarmartha is als eer betoon genoemd naar een Engels man (George Everest) die India in kaart heeft gebracht. Hierbij word eigenlijk zijn naam verkeerd uitgesproken (dit moet namelijk Eev-rest zijn). De meeste mensen weten dat Sir Hillary en sherpa Tenzing als eerst levend in 1953 de Mnt. Everest zijn afgekomen via de zuidkant. Echter weinig mensen weten dat er twee mensen (George Mallory and Andrew Irvine) al eerder (waarschijnlijk) de top hebben bereikt zo`n 30 jaar eerder. Zij hebben echter nooit de afdaling weten te overleven. De noord kant waar wij tegen aankijken is veel lastiger te beklimmen. Daarom heeft pas in 1980 Reinhold Messner deze kant succesvol als eerste overwonnen. In het basis kamp waar we nu zitten kan de wind snelheden hebben van meer dan 20 miles per hour! Genoeg om de tent waar we nu beschutting tegen de wind en sneeuw zoeken compleet om ver te blazen.
Het is ook nu een stuk kouder geworden. De soldaat die ons in het oog moet houden besluit daarop om een aantal wat onorthodoxe kledij te halen. Even later komt hij terug met drie lange dikke legerjassen van het Chinese leger. Ik en Cungbo krijgen de rank van ‘soldaat eerste klas’ omgegooid, terwijl Murat slechts ‘soldaat’ kreeg. Uiteindelijk maakt het niets uit, want de jassen zijn heerlijk warm.
Nadat de bus weer terug is springen duwen we de andere toeristen opzij en springen we in de bus. Natuurlijk wel even gekeken of we niets achterlieten. Aangekomen bij de hotelpost rijden we ook meteen door met de Toyota, want het weer begint heel erg guur te worden. Onderweg wordt er echter nog wel even gestopt voor wat water. Er ontspringt namelijk een bron aan de wand van de Mount Everest waar heerlijke en koel drinkwater uitstroomt. Ik denk bij mezelf dat dit zeker geen verkeerde dag is. Het wordt echter nog beter want onze kokkin heeft als afscheid voor ons dumplings gemaakt. Heerlijk! Als ik avonds op bed lig denk ik dat ik vaak aan deze geweldige dag zal terug denken. Einde van Dag 21.

English Version
We have come back to Qomolangma station for two purposes. The first goal it to investigate if the alignment of the scintillometer is still ok and if the data looks good. The second (necessary) goal is install the solar panel and controller. We start with the second. This means to go back to the small village and install the solar panel on the roof of the house of BigBoss. The installation is done quickly. After the installation we are invited for a special cup of tea, namely yak butter tea. I have tried already yak yoghurt, yak ice-cream and yak meat, but I have not tasted this. As I am going to try this at a local Tibetan House it makes it all the more exciting.
The tea in contradiction to its name tastes more as a sort of mushroom soup. The tea is not sweet but salty. After the first shock the taste however is quite nice. And while I am encouraging Murat to drink some he declines with a good grace. The place that we are drinking the tea is the local living room. In contrast to the entrance hall the living room is a feast of colors. Many pictures are shown of the young BigBoss and of a Lama. Not the real Dalai Lama as (so I hear later) it is forbidden to carry around a picture of him.
In any case it is a splendid occasion to share this tea with our hosts (BigBoss, his son and grandson). We have not encountered many Tibetans and have to make due with impressions from the car. The life here is a lot harsher than that of the town, but on the other hand also a lot more docile. The Rat-Race you see in the large Chinese cities is not to be found here. This results in a lot more laughing faces.
Al these faces are highly affected by the climate here. More people here don`t were sunglasses and squint their eyes to the bright light. This causes wrinkles at a very early age. Next to this all local people have a raw skin because of the sun. Most young children that we have seen already have sunburns on their cheeks. But still, when I look at these weathered faces I see a calmness that I miss on other places in China. Too bad that only few Tibetans allow me to take a picture of them: Ingrid has much better luck with this. In the house of BigBoss I happily am allowed to make photos to provide the impression of their living.
After the unexpected hospitality we also inspect the tower. A number of the wires are no longer at full tension. It appears that the pegs are kicked loose. Fortunately the wire that is most important (as it protects the tower from the severe downwelling mountain wind) is still at full tension. We therefore decide to put the pegs in concrete. This can only be done after we have already left. We however are of full confidence that this is going to be OK.
And so we leave happily (because the solar panel is working) and scared (because of the wires) back to the Institute. Murat and I realign the receiver one last time and everything seems to be working perfectly. There is some suggestion to continue are journey tomorrow to Lhasa. But because we are well ahead of schedule I propose (with a tiny voice) if the permission for Mount Everest has been arranged. Cungbo guarantees me that he will ask Dr Wang again. Somewhat later he comes back with a sad face. The permission has been settled but Shue (our driver) is struggling against it. The road to the base camp is awful he says. Fortunately we can bribe him with another pack of cigarettes. And so.. WE ARE GOING TO QOMOLANGMA. I however have no idea when.
During out lunch we are pointed to the direction of Qomolangma as the clouds are suddenly disappearing. This provides us with a perfect view of the friendly giant. All problems just seem to evaporate. After lunch suddenly there is hurry. Apparently we will leave in 5 minutes. Quickly I pack my camera, lenses and films before jumping in the car. And so we drive further into the valley.
I am feeling sorry for the driver, as the road indeed is of the worst status I have ever encountered. I am sitting in the middle of the rear bench without any seatbelts. This has the effect that on several occasions I hit my head against the sealing because of the many potholes in the road. I disregard the pain because of what is coming. First we have to pass a small checkpoint, manned with only one person. Because Dr Wang has phoned ahead this is not a problem. Of course some cigarettes exchange hands just for the fun of it. Continuing on our road the enormous mountain rises slowly ahead of us. And so we arrive at a camp. This is not basecamp 1, but a place for some hotels for tourists. Each hotel consists of 1 small tent, of which there are many.

We walk around and take some pictures. Sagarmartha (as the Nepalese call her) is bathing in the sunlight. Some small clouds threaten to spoil the view but we have enough time to shoot some photos. In the fuss of it all my old analogue Olympus fall to the ground. I am scared to death that my faithful old companion is broken and check if the lens is still OK. It appears that everything is fine, until I discover that the shock has an impact on my light meter. The flag no continuously shows an overexposure of the film. Because it still responds to light and dark I think that the balance of the flag has been altered. I just hope that I can get it fixed at home. In the meantime I have to guess which setting I have to choose.
Cungbo tells us that our car cannot continue to basecamp 1, but that we can get there by bus. To exchange a 4x4 for a bus.. Strange but true. The costs of the ticket are 25 Yuan per person. I find this quite cheap (as a taxi fare in Enschede is much more expensive). The only problem is that the bus driver only wants to drive if he has at least 4 customers, and Cungbo and the driver do not want to go up. I argue that if I put down 100 Yuan he can start the trip, or in any case that he is not losing any money over it. Against such arguments he fails to provide an answer and so we can continue. Cungbo at the same time realizes that our permit does not allow us to continue without him (our guide) and decides to travel along.
The road from the ‘hotel’camp to the basecamp is even rougher than before. Fortunately the bus has no problem with it, bringing us safely to our final destination. The camp is in fact quite a disappointment. Apart from a couple of tents and a toilet there is nothing to be seen. Of course the whole trip is not about the camp but the reason that the camp is there: MOUNT EVEREST.
Despite the mist and the increasing wind the beauty of the north side is breathtaking. Silently the mother of the earth is watching over us. A kind of serenity appears to shine of her. And despite that the wind is scooping up large quantities of snow from her top she is just serenely stationary. I am thoroughly impressed by such greatness. I quickly take about 50 pictures to capture this (emotional) moment.
Suddenly we are awakening from our trance by a man trying to sell us some stuff. Next to the usual fossils and fake-amber he also offers us some Tibetan Flags. We already had the idea to put some flags on the mast of the transmitter, but did not find the time or place to buy them. This than is the ideal moment. After some negotiations I walk away happily with two strings of flags: one for on the tower, and one for home (if my baby is born maybe?)
The wind in the meantime has increased dramatically. Also the fog that has been hanging around threatingly is slowly blocking our view. In addition it also starts to snow. We therefore decide to take cover in one of the tents of Basecamp 1. Here some extra information about Qomolangma is exchanged.
The English name (Mount Everest) for Qomolangma/Sagarmartha was given in tribute to an Englishman (George Everest) that has mapped India. It has to be said that his name is pronounced differently that the mountain (namely Eev-rest). Most people know that Sir Hillary and Sherpa Tenzing were in 1953 the first to descend south face of the Mount Everest alive after reaching its peak. Few people know however that about thirty years earlier two other people (George Mallory and Andrew Irvine) may have reached the peak before them. The north face that we are looking at is much more dangerous to climb. Only in 1980 Reinhold Messner succeeded in this. In the base camp the wind can reach speeds of over 20 miles per hour! This is enough to blow away the tent in which we are now sheltering for the wind and snow.
It also has gotten a lot colder. The soldier that has to keep an eye on us decides to get some extra (provided unorthodox) clothing for us. He soon returns with three large thick army jackets of the Chinese military. Cungbo and I get the rank of ‘solder first class’, while Murat only get the rank of ‘soldier’. In the end it does not matter as the jackets are wonderfully warm.
After the bus has returned we push the newly arrived tourist out of the way and jump in the bus, of course not before checking if we have left anything. At the hotelcamp we exchange cars and immediately continue are journey. The weather now has really worsened! We only stop for some water. A spring on Mount Everest provides us with clear and deliciously cool drinking water. I am thinking to myself that this is a very good day. And it only gets better. Our cook has provided (as a means of farewell) with some delicious dumplings. I now lay awake on my bed considering that I will definitely remember this wonderful day. End of Day 21